Wanneer heb je beslist om een deel van het varkensbedrijf van je ouders over te nemen?

Lies: “Ik was als kind al heel graag in de stal, maar niet met het idee om later zelf varkensboerin te worden. Toen ik dan een jaar of 14 was, wilden mijn ouders graag uitbreiden als er later een overnemer zou zijn. Ik had toen heel hard het gevoel: iemand gaat dat hier moeten doen en als niemand het wil doen, doe ik het. Hoewel ik de enige ben die het bedrijf heeft overgenomen, voelen mijn zus en twee broers zich nog wel thuis op de boerderij. Mijn zus runt met haar man zelf een landbouwbedrijf en mijn broers zijn allebei zelfstandige geworden, maar springen zeker bij waar nodig.”

Is het heel anders om opgegroeid te zijn op een landbouwbedrijf?

Lies: “De verbondenheid met de sector blijft. Ik vergelijk dat soms met het gezin waar mijn echtgenoot in opgroeide, zonder landbouwachtergrond. Ik zou bijvoorbeeld op een landbouwbeurs mijn zus en twee broers kunnen tegenkomen, zonder dat we van elkaar wisten dat we gingen. Dat is iets wat ik bij mijn schoonfamilie niet direct zie gebeuren. Er is geen enkel evenement waar zij alle vier zouden staan, zonder dat dat gepland is. Dat heb je in de landbouw wel.”

"Het voordeel van opgroeien op de boerderij is de ruimte die je krijgt om te ontwikkelen."

Lies Bernaerts

Zijn er volgens jou ook nadelen aan opgroeien op een boerderij?

Lies: “Het werk op een landbouwbedrijf stopt nooit. Op zon- en feestdagen, maar ook op moeilijke dagen moet je er staan voor je bedrijf. Ik vind dat heel moeilijk om te omschrijven. Toen mijn neef zo’n tien jaar geleden omkwam bij een auto-ongeval, moest er de volgende dag gewoon gemolken worden. Dat hebben we van heel dichtbij meegemaakt. Als je dat vergelijkt met mensen die niet in de sector zitten en hetzelfde meemaken is dat wel anders. Ergens is het een voordeel dat in zulke situaties het leven gewoon doorgaat. Tijdens mijn zwangerschappen had ik de mogelijkheid om uit te bollen en hoefde ik niet 100% te blijven werken tot twee weken voor de bevalling. Nadien kon ik ook op mijn eigen tempo weer opstarten. Dat zijn zeker voordelen, maar daar heb je wel familie en een netwerk voor nodig. Mijn visie daarop is dat je er wel echt met je gezin in moet staan, maar er zijn natuurlijk ook mensen die dat anders doen.”

Wat is jouw mooiste herinnering aan opgroeien op de boerderij?

Lies: “Het zijn er veel, maar het feit dat je op jonge leeftijd al veel taakjes krijgt op de boerderij en het gevoel hebt dat je iets bijdraagt aan het gezin steken er wel bovenuit. Het is heel fijn dat je verantwoordelijkheid krijgt en die ook deelt met je broers en zussen. Je werkt als gezin samen aan het bedrijf om iets te bereiken. Wat ik ook heel fijn vond, was dat mijn mama er altijd was. Ze had niet altijd tijd, maar ze was wel altijd aanwezig. Wanneer je als tiener nood had aan een babbeltje, dan kon dat, maar dan moest je wel gewoon even naar de stal.”

Hoe combineer je jouw gezin met je werk op de boerderij?

Lies: “Werk en privé zijn niet uit elkaar te houden. Je hebt op zich wel een sociaal leven, maar het is niet dat je thuiskomt en dat je werkt dan stopt. Als ik de kinderen van school ga halen, probeer ik de zeugen voordien al te voeren, maar dan moet ik in de avond wel terug naar de stal wanneer de kinderen in bed liggen. Mijn kinderen staan zonder twijfel op nummer 1, maar ze zullen zelf misschien nooit dat gevoel hebben. Ik heb heel bewust voor het bedrijf gekozen en ik zou niet weten hoe ik mijn opvoeding anders zou aanpakken dan ik nu doe. Je hebt flexibiliteit en de ‘luxe’ om bepaalde dingen te doen en mee te geven aan je kinderen die andere mensen niet kunnen meegeven. Gisteren hadden ze hun patatjes om half 5 al op en dan gaan ze mee de tractor op. Ja, dat is zalig. Zelfs de kleinste gaat in de ochtend al mee de stal in.”

"Mama heeft me geleerd wat hard werken is, maar ook dat er meer is in het leven dan alleen werken."

Lies Bernaerts

Wie is jouw grote voorbeeld en wat heb je van die persoon geleerd?

Lies: “Het is misschien cliché, maar mijn mama. Dat is het meest logische, want zij heeft altijd die zorgende rol op zich genomen. Van haar heb ik meegekregen dat het gezin altijd op de eerste plaats staat. Door haar heb ik geleerd wat hard werken is, maar ook dat er meer in het leven is dan alleen werken. Vroeger was mijn voorbeeld ook wel mijn zus. Ik wou altijd zijn zoals zij. Wat zij me geleerd heeft, is om duidelijk af te bakenen wat je wil en ervoor te gaan. Het is niet simpel en ik wil vooral ook niet dat het zo lijkt, want ik weet zeker dat andere mama’s ook 101  ballen in de lucht moeten houden.”

Welke levenswijsheid op het vlak van de landbouw zou je je kinderen willen meegeven?

Lies: “Misschien is het niet heel hard gelinkt aan landbouw, maar ik hoop dat ze later initiatief durven nemen. Dat gaat niet alleen om het zien van werk, maar ook om kleine dingen, zoals de telefoon durven opnemen. Of hulp durven bieden als je ziet dat iemand het moeilijk heeft. Het gaat om verantwoordelijkheid opnemen en een teamgeest hebben. Ik merk dat nu al heel hard bij mijn zonen. Zo was ik onlangs in de stallen bezig en de oudste twee waren buiten aan het spelen. Ze kregen het koud en wilden graag binnen verder spelen, maar ze wilden ook dat ik mee naar binnen ging. Op dat moment had ik nog veel werk en toen stelde Vic voor om de varkens eten te geven. Dat is wat je wil: dat ze zelf beslissen of en hoe ze iemand helpen. Het voordeel van opgroeien op de boerderij is de ruimte om initiatief te nemen en buiten te spelen. Je kinderen kunnen er zichzelf echt ontwikkelen.”