“Momenteel is de toekomst een groot vraagteken”

Dag Levy. Hoe ben je in de landbouwsector terechtgekomen?

Levy: “Dat gebeurde via mijn ouders en grootouders. Toen ik 10 of 11 jaar was, ben ik me echt op koeien beginnen te richten. Mijn passie groeide steeds meer en nadat ik in 2013 afgestudeerd was, ben ik beginnen te werken op het bedrijf van mijn ouders.”

Heb je het bedrijf van je ouders overgenomen?

Levy: “Ik werk mee op het bedrijf als zelfstandig werker. Ondertussen hebben mijn ouders een tweede locatie bijgekocht, waar ik ook ingeschreven sta als zelfstandig werker. Normaal zou die tweede locatie op mijn naam komen, maar door het gebrek aan een toekomstperspectief is dat niet gebeurd.”

Hoe ben jij bij Groene Kring beland?

Levy: “Al mijn vrienden van de landbouwschool zaten bij Groene Kring. Het was dus een logisch gevolg om ook lid te worden. Vroeger deed ik veel met Groene Kring, maar door wat ouder te worden, mijn gezinsleven en mijn werk is dat nu wat minder. Ik heb er veel mooie tijden beleefd. Groene Kring is voor mij echt een groep van land- en tuinbouwers die veel plezier hebben. Je kan er jezelf zijn, eens goed lachen en af en toe de boel eens begaaien.”

Op welke manier heeft PAS een effect op jou?

Levy: “Op dit moment zouden we een nieuwe stal moeten kunnen bouwen, want onze dieren zitten nog in oude stallen, die helemaal op zijn. Het jongvee is naar een andere locatie gebracht, zodat we hier konden uitbreiden, maar we zitten vast. Toen het melkquotum afgeschaft werd in 2015, dachten we dat we enige ruimte gingen krijgen. Maar toen de kleurcodes kwamen in 2016, bleken we aan onze limiet te zitten. De gronden die wij in eigendom hebben, liggen voornamelijk in oranje gebied, dus begonnen we te bij de buren te informeren naar hun gronden. Dat was geen succes. Uiteindelijk hebben we toch wat grond kunnen ‘verzamelen’ in een groene zone en hebben we in 2020 een vergunning aangevraagd om een nieuw bedrijf te starten. De gemeente zag dat wel zitten, omdat de koeien op de huidige locatie zouden verdwijnen, maar het stikstofarrest heeft alles vertraagd en stilgelegd. Nu moeten we afwachten wat er zal gebeuren, ook met de tweede locatie. Anders moeten we proberen om opnieuw een vergunning aan te vragen. Dan zijn we weer een jaar verder.”

[Lees verder onder de foto.]

Levy Keppens - Groene Kringer aan het woord - Stiel 2022

Hoe heb je die tweede locatie aangepakt?

Levy: “We wisten dat er 13 kilometer van hier een bedrijf te koop was met stallen van ongeveer 10 jaar oud. Dat bedrijf geeft ons de mogelijkheid om door te groeien. Het enige nadeel is dat het ook in een oranje gebied ligt. Na veel nadenken en onderhandelen hebben we beslist om het te kopen, omdat ik echt verder wil. De verbouwingen zijn volop bezig en deze maand hopen we dat we de koeien te kunnen verhuizen. De druk is er nu een beetje af, omdat deze stal al emissiearm is, maar het is nog steeds afwachten wat verder mogelijk is. Als de politiek ook moeilijk gaat doen over de oranje zone, moeten we misschien toch weer overschakelen naar het plan om een vergunning aan te vragen in de groene zone, met eventueel aanpassingen.”

Hoe zie jij de toekomst nu?

Levy: “Alles is een groot vraagteken. Ik word opnieuw papa en ik zou graag met mijn gezin op het bedrijf gaan wonen. Ik heb geen zin om nog eens vijf jaar te wachten, want ik heb al vijf jaar verloren. Ik zou graag alles samen hebben op één plek, in plaats van continu te moeten rondrijden. Het PAS-verhaal is één poppenkast. Ik werk heel graag met mijn koeien en probeer telkens te verbeteren, maar dat lukt slechts tot een bepaald niveau. Het is heel belangrijk om als boer fysiek en mentaal sterk in je schoenen te staan, anders lukt het niet. Het is tijd voor duidelijkheid!”

Is er volgens jou een goede oplossing voor dit probleem?

Levy: “Er moet meer gekeken en geluisterd worden naar de toekomstige boeren. Veel boeren gaan namelijk stoppen. De politici bekijken hoe ze de veestapel kunnen verminderen, maar die vermindert automatisch doordat boeren zullen stoppen. Zij die willen uitbreiden naar het extreme, hebben dat al gedaan. Men moet onthouden dat boeren al heel veel doen. Er zijn al veel maatregelen genomen, maar ik vraag me af of die iets uithalen en of ze zelfs wetenschappelijk onderzocht zijn. Het is zelfs wetenschappelijk bewezen dat wat een koe eet en uitstoot een circulair proces is. Er gebeuren andere dingen, die erger zijn dan het boeren.”