Dag Eline, hoe ben je bij Groene Kring terechtgekomen en wat betekent het voor je?

Eline: “Het boeren is mij met de paplepel meegegeven en dus ook de hele Groene Kringwereld. Ik volgde de richting landbouw op PITO Stabroek en daar kwam iemand langs om Groene Kringleden te ronselen. Enkele vrienden en ik hebben niet getwijfeld en we schreven ons in. Groene Kring is voor mij een echte uitlaatklep. Sinds kort zet ik mij ook in als kernlid en in de provinciale kern. We zijn een hechte vriendengroep die kan lachen, zeveren en pinten drinken, maar ook heel serieus kan praten over onze toekomst als jonge landbouwers.”

Hoe ziet je dag op de boerderij eruit en hoe zijn de taken verdeeld?

Eline: “Mijn dag begint om 5 uur. Dan begin ik te melken. Mijn mama jaagt de koeien rond, verzorgt de ligboxen en doet het stalwerk. Na het melken geef ik de kalveren drinken en voeder ik onze melkkoeien, terwijl mijn mama de melkstal reinigt. Doorheen de dag doet mama ook de mestvarkens. Omdat wij 3 keer per dag melken, melken we opnieuw van 13 u. tot 15.30 u. Tussen die twee melkbeurten, doe ik de dagelijkse werkzaamheden zoals koe-gezondheid of KI. Voor de avondmelkbeurt kan ik vaak rekenen op een stagiair of ander werkvolk, zodat we voldoende kunnen afwisselen in de shiften. Mijn zus werkt voltijds buitenshuis, maar ook zij springt bij waar en wanneer het nodig is. Om ons veldwerk gedaan te krijgen, kunnen we rekenen op onze vaste loonwerker en op mijn broer. Ook hij werkt voltijds buitenshuis, maar neemt toch al het veldwerk op zich. Ons bedrijf heeft ook een tweede locatie, in Kalmthout. Daar fokken we jongvee op. Mijn grootouders wonen op dat bedrijf, dus zij doen er ook de dagelijkse taken.“

Eline Boden

Je hebt ook al moeilijke jaren achter de rug. Wil je daar iets over kwijt?

Eline: “Zes jaar geleden is mijn papa plots overleden. Dat was – en is nog steeds – voor ons gezin en voor het bedrijf een heel moeilijke tijd. Ik moest mijn school toen nog afmaken, dus ik kon het bedrijf eigenlijk niet overnemen. Drie jaar geleden heb ik dan toch de stap gezet en heb ik een groot deel overgenomen. Na mijn middelbare studies heb ik eerst nog een cursus wetgeving gevolgd bij Liba en de starterscursus type B bij Groene Kring. Het is als boer(in) heel belangrijk om goed op de hoogte te zijn van de regelgeving voor de landbouw, anders wordt het bijna onmogelijk om je bedrijf te managen.”

Heb je nog tips voor andere jonge boeren die voor een bedrijfsovername staan?

Eline: “Denk er goed over na! Er is geen mooiere stiel dan het boeren, maar begin niet ondoordacht aan een overname. Er komt veel meer bij kijken dan koeien melken. Er zijn zoveel wetten en allerlei regelgeving waaraan we moeten voldoen. Het is dus écht belangrijk dat je die volledig onder de knie hebt.”

Eline Boden

Wat doe je om het bedrijf duurzamer te maken?

Eline: “Enkele jaren geleden hebben wij 377 zonnepanelen op onze stallen gelegd, wat goed is voor een vermogen van 152.000 Wattpiek. Dat deden we vooral om onze energiekosten te verminderen. Die enorme investering konden we alleen maar doen omdat de melkprijs toen hoog stond. De boeren worden daarrond heel weinig geïnformeerd, terwijl energie wel een belangrijk thema is in de landbouw. Zelf was ik hier ook te weinig van op de hoogte. Over die thema’s hebben wij het nooit gehad op school.”

Heb je veel last van de regelgeving?

Eline: “Onze tweede vestiging ligt vlak tegen het nationaal park Kalmthoutse Heide. Als dat nationaal park er komt, zullen wij onze tweede vestiging voor het jongvee moeten sluiten.  Ook rond de andere dossiers, zoals stikstof, is het bang afwachten, want ook wij hebben een te hoge uitstoot. Onze varkensstallen zijn niet meer van de nieuwste, dus is het bijna onmogelijk om ze bijvoorbeeld uit te rusten met een luchtwasser. Dat zou enorm veel kosten en dat geld hebben we niet. Ons bedrijf draait goed, maar het blijft bang afwachten of alles kan blijven bestaan.”