Dag Koen, hoe ben jij in de landbouw terechtgekomen?

Koen: “Mijn ouders runden vroeger een melkveebedrijf in Anderlecht, dat ik heb overgenomen in 2023. Ik doe niet al het werk alleen, want nu baat ik het samen met hen uit.”

Welke reststromen (her)verwerk jij op je bedrijf?

Koen: “We doen hier van alles. Ik ga bijvoorbeeld altijd de bierdraf (het restproduct dat overblijft na het brouwen van bier, red.) van de brouwerij Lindemans en Timmermans ophalen, om er dan een nieuwe bestemming aan te geven. Bij een tekort of wanneer ze niet brouwen, laten wij dat specifieke product via de handel komen – meestal is dat dan van de Stella-fabriek in Leuven. Daarnaast verwerken we witloofwortels van een collega-landbouwer. Die hebben we meestal ter beschikking van november tot en met maart. Dit jaar zouden we ook nog bietenpulp willen beginnen te voeren aan onze koeien, maar daarvoor moeten we eerst nog een goede opslagplaats voorzien. Een andere optie is om te bekijken of die in balen geprest kan worden.”

Hoe ben je op dat idee gekomen?

Koen: “Eigenlijk waren mijn ouders hier al mee begonnen voordat ik het bedrijf heb overgenomen. We werken al een tiental jaar met zoveel mogelijk enkelvoudige producten. Wanneer je daar gebruik van maakt, dan komen reststromen automatisch snel in beeld. Witloofwortels zijn bijvoorbeeld een goede vervanger van voederbieten in het rantsoen van je vee. Dat zijn we dan ook beginnen te gebruiken toen we geen voederbieten meer wilden telen. Toen de brouwerij ons contacteerde, zijn we ook gebruik gaan maken van de bierdraf. Ondertussen is die onmisbaar in het rantsoen van de koeien, want nu voederen we hen hier het hele jaar lang mee, terwijl dat vroeger alleen gebeurde in het najaar, de winter en het voorjaar. Op die momenten zagen we de melkproductie en ook de gehaltes stijgen, net zoals bij de witloofwortels.”

Wat zijn de voor- en nadelen van het gebruik van reststromen?

Koen: “Dat je er niet steeds op kan rekenen dat ze beschikbaar zijn, is meestal wel een nadeel, want er is niet altijd de garantie dat elke restroom of elk restproduct aanwezig of voldoende aanwezig is. Dat heeft dan natuurlijk ook een invloed op de prijs van bijvoorbeeld de bierdraf. Een ander nadeel is dat de kwaliteit niet altijd gegarandeerd is. Bij de witloofwortels kan die bijvoorbeeld sterk afhangen van het seizoen. Naast nadelen zijn er natuurlijk ook voordelen, waarbij de duurzaamheid het grootste voordeel is. Je gebruikt eigenlijk iets dat iemand anders als afval ziet, dat voor die producent niet meer bruikbaar is. Als melkveehouder geef je dat dan bijvoorbeeld aan je koeien, zodat zij er een prachtig product van kunnen maken, zoals melk.”

Denk je dat er nog meer mogelijkheden zijn om reststromen te hergebruiken in de landbouw?

Koen: “Ik denk dat de sector op dit moment al heel goed bezig is en dat we er al het maximale uithalen om geen enkele reststroom verloren te laten gaan. Het is natuurlijk belangrijk en ook onze taak als sector, om te blijven onderzoeken welke andere restromen er nog gebruikt kunnen worden en of het gebruik van de huidige reststromen nog verder geoptimaliseerd kan worden.”

Denk je dat er duidelijkere regelgeving nodig is rond het gebruik van reststromen?

Koen: “De kwaliteit en de voedselveiligheid moeten altijd gegarandeerd worden. Dat is van belang voor iedere schakel, want hier mag niets mislopen.”

Zou je het gebruik van reststromen aanraden aan andere landbouwers?

Koen: “Zeker en vast. Maar ik wil wel de kanttekening maken dat het moet passen binnen je bedrijfsstrategie en bedrijfsmodel. Wie werkt met reststromen heeft voldoende degelijke opslagplaats nodig en een voedermengwagen is zeker een meerwaarde.”